Zaginiona dzielnica

Przedmieście Nyskie to najstarsza część dzisiejszego Zgorzelca i jedno z kilku przedmieść znaczącego górnołużyckiego ośrodka –  Görlitz. Podczas gdy centrum miasta od początku rozwijało się na zachodnim brzegu Nysy Łużyckiej, Przedmieście Nyskie stanowiło jego część  wysuniętą na wschodni brzeg. Początki przedmieścia są związane z przeprawą przez Nysę i sięgają czasów średniowiecza. W tym miejscu rzekę przecinał szlak handlowy Via Regia, a bród, z którego korzystały kupieckie wozy, znajdował się nieco powyżej dzisiejszej ulicy Wrocławskiej.

Prawdziwy impuls do rozwoju dzielnicy dała budowa mostu, dziś nazywanego Staromiejskim. Źródła historyczne sugerują, że pierwsza taka konstrukcja, umożliwiająca przekroczenie Nysy Łużyckiej bezpiecznie i szybko, mogła powstać już w XII w., stanowiąc istotny element w rozwoju całego miasta.  Układ przestrzenny i struktura zawodowa mieszkańców Przedmieścia Nyskiego uwarunkowane zostały bliską obecnością i przebiegiem rzeki.  Zabudowa powstawała sukcesywnie wzdłuż równoległej do Nysy drogi, dawniej zwanej Praską, a dziś ul. I. Daszyńskiego. Od strony południowej przedmieście zamykała Krucza Brama, a od północnego-wschodu – Brama Lubańska. Nad przedmieściem górują malownicze wzgórza – Garncarskie i Krucze.

Przedmieście Nyskie to najstarsza część dzisiejszego Zgorzelca i jedno z kilku przedmieść znaczącego górnołużyckiego ośrodka –  Görlitz. Podczas gdy centrum miasta od początku rozwijało się na zachodnim brzegu Nysy Łużyckiej, Przedmieście Nyskie stanowiło jego część  wysuniętą na wschodni brzeg. Początki przedmieścia są związane z przeprawą przez Nysę i sięgają czasów średniowiecza. W tym miejscu rzekę przecinał szlak handlowy Via Regia, a bród, z którego korzystały kupieckie wozy, znajdował się nieco powyżej dzisiejszej ulicy Wrocławskiej.

Prawdziwy impuls do rozwoju dzielnicy dała budowa mostu, dziś nazywanego Staromiejskim. Źródła historyczne sugerują, że pierwsza taka konstrukcja, umożliwiająca przekroczenie Nysy Łużyckiej bezpiecznie i szybko, mogła powstać już w XII w., stanowiąc istotny element w rozwoju całego miasta.  Układ przestrzenny i struktura zawodowa mieszkańców Przedmieścia Nyskiego uwarunkowane zostały bliską obecnością i przebiegiem rzeki.  Zabudowa powstawała sukcesywnie wzdłuż równoległej do Nysy drogi, dawniej zwanej Praską, a dziś ul. I. Daszyńskiego. Od strony południowej przedmieście zamykała Krucza Brama, a od północnego-wschodu – Brama Lubańska. Nad przedmieściem górują malownicze wzgórza – Garncarskie i Krucze.

Klimat dawnego Przedmieścia w niezrównany sposób został uchwycony na fotografiach Roberta Scholza. Ten prawdziwy mistrz fotografii, pracujący na przełomie XIX i XX w., jest autorem całej serii bezcennych ujęć dawnego Görlitz, oraz okolicznych miejscowości. Wśród jego bogatej spuścizny znaleźć można także obrazy z życia niegdysiejszego Przedmieścia Nyskiego, zachowane dla nas ulotne chwile z życia jego mieszkańców w scenerii, która w ostatnim stuleciu uległa niemal całkowitemu przeobrażeniu.

Instytucja użyczająca archiwalnych fotografii:

  – Ratsarchiv Görlitz